Geometrik toleransların önemi hakkında henüz tecrübeniz yok diyelim. Çok iyi çizim yapabilen birisi olabilirsiniz. Her şeyi düşünüp çok güzel bir makina tasarlamışsınızdır. Hesaplarınız harikadır. Üretim öncesi analizlerinizi mükemmel yapmışsınız ve her şeyin yerli yerinde olduğundan eminsiniz. Normal ölçülerini üzerlerine yazarak parça imalat resimlerini gönderdiniz. İş parçaları mükemmel bir şekilde tam da çizdiğiniz gibi üretildi ve size gönderildi. Montaj aşamasında da hepsi cuk diye oturdu. Tebrikler harika bir ürününüz var artık elinizde.
Ne kadar güzel bir tablo değil mi? Ama gerçekler ne yazık ki bu kadar basit değil. Çok iyi ürün tasarlamanız, hayal gücünüzü çok iyi kullanmanız ve çok zeki olmanız yetmiyor. Üretim her zaman bir ekip işi olmuştur. Üretimin bütün aşamalarına çoğu zaman yetişemezsiniz. Hele de seri imalat söz konusuysa asla yetişemezsiniz. Oysa imalatta birebir ölçüleri elde etmek çok zordur hatta imkansızdır. Çünkü insan ve makina etkeni başta olmak zorunda imalatı etkileyen onlarca faktör vardır. Ve bu etkenlerin yanında bir de teknolojik yetersizliklerden kaynaklanan kısıtlamalar bulunmaktadır. Dolayısıyla tasarımınız üretilirken her aşamasında size sorulması, kabul edip etmediğiniz konusunda onayınız beklenecektir. Örneğin 50 ayrı parçadan oluşan montajlı bir makine için 3500 sipariş aldınız. 3500 * 50 =175 000 parça eder. 175 bin adet iş parçasının her birinin üzerinde ortalama 5 ölçü bulunduğunu varsayarsak eğer 875bin ölçünün her biri için çalışanlar size gelerek ölçüyü kabul edip etmediğinizi soracaklar. Buna gücünüzün yetmeyeceği oldukça anlaşılır görünüyor. Daha bu ufak bir örnekti. Peki böyle bir durumda ne yapacaksınız?
Ya da başka bir açıdan bakalım. Çalışan bir işçiniz. Önünüzde teknik bir resim var. Bütün ölçüler girilmiş. Resme bakıp düşünüyorsunuz. Resimde yazan ölçü 18mm iken siz kontrol ettiğinizde ürettiğiniz parçanın ölçüsünün 17.8 mm geldiğini görüyorsunuz. Acaba kabul edilebilir mi? Yoksa ürettiğiniz parça hurdaya mı gidecek? Bunu nasıl anlayacaksınız? Başka bir sıkıntı da kalite kontrol kısmında çalışan kişiler için söz konusu. İş parçasının istenildiği şekilde üretilip üretilmediğine karar vermesi gerekiyor. Bunun için istenilen ölçülerin hassasiyetini bilmesini gerekiyor. Uzun lafın kısası parça tasarımından, parçanın nasıl üretileceğine, kalite kontrolüne ve hatta yarı mamül hazırlayan alt yükleniciler ile asıl üreticiler arasındaki anlaşmazlıklara kadar her aşamada sıkıntı doğurabilecek bir sorundur bu.
Bu durumda sizin tasarımınızı tamamlayacak, sanki siz de oradaymış gibi sizi temsil edecek tasarım öğelerine ihtiyaç duyarsınız. Bu tasarım öğeleri o kadar net olmak zorundadır ki sizin vermek istediğiniz mesaj imalat resminize bakıldığında anlaşılmalıdır. Aynı zamanda çok kısa olmalıdır. Tasarımı boğmamalıdır. Ayrıca aynı müzik gibi tasarımınız dünyanın neresine giderse gitsin doğru ve net anlaşılabilmelidir. İşte burada Geometrik Toleransların Önemi devreye giriyor. Tam da ihtiyaç duyduğunuz şey bu. Peki geometrik toleranslar nedir? Bu konuyu diğer yazıma bırakıyor ve siz değerli takipçilerime sevgilerimi sunuyorum…
