CNC tezgahlar için yapılan programlar tezgahın hafızasında tutulur. Aynı bilgisayarlarda olduğu gibi CNC tezgahlarda da tezgahı yöneten bir donanım mevcuttur. Servo eksen sürücüler sayesinde CNC tezgahların hareketleri bir anakart tarafından yönetilerek eksen hareketleri, takım değiştirmeleri, tezgah parametrelerine dair değişkenler bu anakart üzerine entegre bir şekilde bulunan bir takım veri depolama birimleri üzerinde kayıtlı bir şekilde tutulur. Ancak servo sürücülerin enerji ihtiyaçlarından dolayı tezgaha yerleşik durumda bulunan pilin ömrü çok uzun olmadığından dolayı bir kaç hafta gibi uzun sürelerde tezgah hafızasında kayıplar yaşanabilir. Bu sebeple CNC tezgahların uzun süreli kapalı olacağı durumlarda ilgili teknik servisinden teknik destek alınarak mekanik ve elektroniksel koruma önlemleri alınmalıdır. Veri aktarım da bu önlemlerden biridir.
CNC tezgahlarda hafızanın yetmediği durumlar vardır. Bunun sebebi çok eski CNC tezgahların da halen piyasada kullanımda olmasından kaynaklanmaktadır. Piyasanın eski tezgahları kullanmasındaki ana sebeplerden birisi tezgahın mekanik birimlerinin yeterli şekilde çalışır ve iş görme yeteneğinin henüz kaybedilmemiş olmasıdır. Dolayısıyla piyasayı gezdiğinizde halen disketle program yüklenerek çalıştırılan CNC tezgahlar kullanıldığına şahit olabilirsiniz. Kaldı ki bu da çok anormal bir durum değildir. Örneğin Haas VF3 model bir CNC tezgahın disket sürücü ile kullanılmasında anormal bir durum yoktur. Çünkü tezgah yağlama sistemi tüp gresle yağlama olduğundan tezgah kızakları iyi durumda olacaktır. Mevzuyu çok uzatmaya gerek duymuyorum ve bu yazıdaki asıl konumuza dönmek istiyorum.
USB Bağlantı Noktası Aracılığıyla Dosya Yükleme
2010 yılından sonra alınmış CNC tezgahlarda veri depolama sorunu USB bağlantı noktaları sayesinde çözülmüştür. USB kullanımı oldukça basit olmakla birlikte yüzeysel olarak şu şekildedir. Önce bilgisayarınızdan USB belleğinize işlenecek parçaların CAM programından ya da elle yazılarak elde ettiğiniz G kodlarını USB belleğinize kaydedersiniz sonra da tezgahınızdaki ilgili dosya yükleme adımlarını kullanarak tezgahınıza kodları yükleyebilirsiniz. Burada en çok sıkıntı yaşanılan durum özellikle Fanuc kontrol merkezli CNC tezgahlarda aynı dosya numarasına sahip iki dosyayla karşılaşıldığında (dosya isimleri farklı bile olsa) tezgahın USB bellekten kodları içeren dosyayı kopyalamayı reddetmesi durumudur. Basit şekilde dosya numarası değiştirilerek çözülebilen bir sorun olmakla birlikte bu noktayı atlayan kişilerin bu sorundan dolayı vakit kaybettikleri sıklıkla görülen bir durumdur.
Disket Sürücüsü Yardımı İle Dosya Yükleme
Disket sürücüleri de veri depolama birimleridir. Eski bir teknolojidir fakat hala kullanıldığı yerler vardır. USB bağlantı noktasıyla dosya yüklemeyle aynı şekilde kullanılırlar. Ancak burada dikkat edilmesi gereken şey disketin üzerindeki dosya yazma izninin ayarlandığı kısmın doğru pozisyonda yani yazılabilir konumda olması gerekmesi ve disketlerin ısıdan ve manyetik alandan korunacak şekilde saklanması gerektiğinin unutulmamasıdır.
RS 232 Bağlantı Noktası Aracılığıyla Dosya Yükleme
CNC tezgahlarda RS 232 kablosuyla iki yönlü veri aktarımı yapılarak çalışılır. Bunu yapabilmek için RS 232 kalosundan başka DNC denilen basit bir elektronik sistem aracılığıyla yapılır. DNC (Direct Numeric Control) sistemi donanım olarak bir merkezi bilgisayar, DNC hub olarak adlandırılan seri port çoklayıcı ve tezgah ile DNC hub arasındaki RS 232 kablo bağlantılarından oluşur.
RS 232 kablolar 25 pin ve 9 pin olmak üzere iki çeşittir. DNC (Direct Numeric Control) hub ve RS232 kablosu tezgahınıza uygun şekilde seçildiği takdirde CNC tezgahınızdan rahatlıkla dosyalarınızı alabileceğiniz gibi aynı rahatlıkla dosyaları geri gönderebilirsiniz. Ben burada DNC hub , DNC programları ve RS232 bağlantı şemaları hakkında da bilgi vermek isterdim ama piyasada verilen bilgilerin doğru şekilde kullanılmamasından doğabilecek sorumlulukları ve buna bağlı olarak çıkabilecek maliyetleri üstlenmediğim için bu kapıyı açmamayı tercih ediyorum. Böyle bir ihtiyacınız var ise lütfen ilgili tezgah üreticisinin talimatları doğrultusunda hareket ediniz. Zaten CNC tezgahınızın Operating Manuel kitapçıklarında size gereken bilgiler mevcuttur. Bu kitapçıklarda yazanlar dışındaki herhangi bir bilgiyi kullanmamanızı da önemle tavsiye ediyorum.
Slam lar hocam cnc tegahında tamamen silinen bütün programlar geri yükleme bilir mi yani bilgisayar daki gibi geri yükleme varmı teşekkurler
Aleyküm selam Tarık bey,
CNC tezgahlar da bilgisayarlar gibi çalışır ve harddiskleri mevcuttur. Ankara’da Başkent CAD CAM bildiğim kadarıyla bu işlerle ilgileniyor.
Saygılarımla…
İyi Günler
Benim bir sorum olacak yardımcı olursanız çok memnun olurum…
Cam kesimi yapan bir cnc tezgaz bulunuyor. Bu tezgaha çizimleri atan operatör ile kesim yapan operatör farklı. Çizimler cnc ye yükleniyor fakat kesim yapan operatör kesimi yaptım deyip yapmıyor. 3 Parça Kesilecekse 2 kesiyor 3 kestim deyip işten kaçıyor ve diğer elemanlara suç atıyor bu işlemin takibini ne şekilde yapabilirim. Cnc tezgahta kesimi yapılan ürününün kesimi bitip tezgahtan çıktığına dair kesin bir bulguya nasıl ulaşabilirim. Yada bir parça kesime girip çıktığında tezgah farklı bir bilgisayara bu parça kesimi tamamlanmıştır diyerek ölcüleriyle birlikte bir kalıcı bilgi gönderebilir mi ? Yardımınızı bekliyorum iyi çalışmalar….
İyi günler Sercan bey,
Çözüm önerilerim şu şekilde olabilir:
1- Çizim ve kesim işini aynı operatöre yaptırın,
2- Çizimleri atan operatörü diğer operatörün amiri yapın,
3- 3. bir kişiyi kontrolör olarak görevlendirerek rapor tutmasını sağlayın.
Yani dikkat ederseniz sunduğum çözümler insan odaklı. Çünkü sorununuz insan odaklı bir sorun ve yazılımsal çözüm bulmak inanın imkansız. Sonuçta yazılımı da kontrol edip kullanacak kişi insan olacağından dolayı, dürüst olmayan personele karşı yazılımsal bir tedbir almak malesef imkansızlaşıyor.
Saygılarımla, iyi çalışmalar…
Selamin aleykum hocam fanuc uniteli bir cnc tezgahimiz var ve dnc bulunmadigi icin kendi hafizasi disinda bir hafiza kullanamadığı belirtildi 1200 satir uzeri cam programi atip isleme yapamiyoruz nasil birsey yapabliriz yardimci olabilirseniz seviniriz
Aleyküm Selam Erhan bey,
Eski CNC tezgahlarda bu tarz sorunlar yaşanıyor. Bunun çözümü ise RS232 bağlantı noktası ile bir bilgisayarı CNC tezgahınıza sürekli bağlantısını sağlayarak bilgisayar üzerinden POS’larınızı çalıştırmaktır. Bunun için bilgisayarınız ve tezgahınız arasında bağlantıyı kurduktan sonra veri akışını sağlayacak DOĞRU YAPILANDIRILMIŞ bir DNC yazılımına ihtiyacınız bulunmaktadır. Yazımda kısaca bahsettiğim bu yazılımı Ankara’da Başkent CAD/CAM/CNC isimli firmadan edinebileceğinize inanıyorum.
Diğer alternatifse eski tip CNC tezgahlara dışarıdan hafıza desteği sağlayan SD Card ya da USB bellek ile veri aktarabileceğiniz donanımlardır. Bahsettiğim firmada her iki çözüm de var diye biliyorum. İsterseniz kendileriyle iletişime geçebilirsiniz.
Saygılarımla…
Hocam merhaba. CNC tezgah üzerinden direkt RS232 ile PC bağlantısı yapıp gerekli CNC programları ile yapılan işlemin işlem süresini görmek mümkün mü?
Teşekkür ederim.
Merhaba Emre bey,
RS232 bağlantısı üzerinden PC bağlantısı yaparak eş zamanlı olarak PCdeki NC kodlarını çalıştırabilirsiniz. Bununla birlikte yeni nesil CNC tezgahlardaki gibi eş zamanlı olarak yapılan operasyonu veya kalan operasyon süresini görmeniz mümkün değil. Bunun için tezgah yazılımının bunu destekliyor olması gerekir. Eğer destekliyorsa RS232 üzerinden NC kodlarını tezgaha atarsınız, tezgahtan çalışan kodların mevcut durumu, kalan işleme süresi vebenzeri bilgileri tezgah üzerinden görebilirsiniz.
Saygılarımla…
Merhaba cnc tezgahlarımızda açılan işe göre cnc tezgahına takılı usb içerisindeki nc dosyaları arasında operatör seçim yapmakta. bazen yanlış seçiminden dolayı kesim işlemi yanlış oluyor. bunun önüne geçmek için açılan işe göre cnc tezgahına sadece o işin nc dosyasının aktarmak istiyoruz. şuanda cnc tezgahlarımızın 3 tanesini ağa bağladık. ama tezgaha ağ üzerinden erişim yapamıyorum. bu tarz dosya aktarımı için nasıl bir yol izleyebilirim
Merhaba Sinem hanım,
İnsan hatasının önüne geçmek malesef mümkün değil. Ağ üzerinden farklı çözümler var ancak tezgahlarınız hakkında bilgi vermediğinizden dolayı o çözümler hakkında bilgi veremiyorum. Ancak şu tarz ucuz ve basit tedbirler alabilirsiniz:
1- Her operatöre bir adet USB Bellek zimmet ederek her seferinde USB belleğe sadece işin NC kodlarını koyarsınız. Tezgah hafızasına program yüklemeyi yasaklarsınız. Bu sayede yanlış seçim olmaz.
2- Program yüklemeyi siz yaparsınız, operatöre bırakmazsınız.
3- Yanlış seçim yapan operatöre her yanlış seçim başına ceza kesersiniz, caydırıcılık ve dikkat motivasyonu sağlar. Ya da tam tersi hiç hata yapmayan operatöre ödül verirsiniz.
Şimdilik bunlar aklıma geliyor.
Saygılarımla.
İyi günler öncelikle emekleriniz için teşekkürle. Bizim küçük bir fabrikamız var çıkan ürünlerin takibi için access veri tabanlı bir takip programı yaptık, cnc tezgharının yanı sıra 3 adet torna ve 2 adet freze miz var, bu tezgahların ürettiği parçaları takip etmek için manuel tezgahlara (torna ve frezelere) birer laptop koyarak ağa bağlayıp takip edeceğim aynı programı cnc tezgahlarının bilgisayarlarına yükleyebilirmiyim belki sizin alanınız dışıdır görüş bildirirseniz sevinirim. Şimdiden teşekkür ederim.
Merhaba Fuat bey,
Kullanıcı kaynaklı hataları önlemek amacıyla tezgah üreticileri sadece kendi yetkili servislerine yazılım yükleme izni veriyor. Sizin dediğiniz kendi yazılımınızı tezgahınıza yüklemenize izin vereceklerini sanmıyorum. Ancak size daha önce uygulamış olduğum ve başarılı olduğum biraz maliyetli bir yöntem önerebilirim:
CANIAS, NETSIS, SAP benzeri bir MRP programı aldık. Daha sonra bu MRP programına her makinamızı ve çalışanlarımızı tanıttık. Yani her makinamızın ve her iş istasyonumuzun bir barkodu oldu. Bu barkodları çalışan kimliklerine ve iş istasyonlarına yapıştırdık. Her iş istasyonunun kullanabilceği şekilde barkod okuyuculu kiosk ekranlar koyduk fabrikaya. Daha sonra iş emirlerini düzenlerken iş operasyon planlarına iş istasyonlarının barkodlarını da ekledik. Tüm bunları yaptıktan sonra MRP yazılımı üzerinde çalışanlarımıza eğitim vererek bu barkodları nasıl kullanacaklarını, işe başlarken, molaya çıkarken veya işi bitirirken kullanacakları ekranları, menüler ve okutacakları barkodları öğrettik. 2 aylık bir geçiş sürecinden sonra artık sistem oturdu ve her günün sabahında bir önceki gün hangi tezgahta hangi işçi hangi işten kaçar adet üretmiş görebiliyorduk. Bu aldığımız raporla üretilen parçaları karşılaştırdığımızda da çalışanların doğru bilgiler girip girmediğinden de emin oluyorduk. Sonrasında verimli kapasite kullanımı ve karlılık olarak buna yaptığımız maliyetin fazla fazla karşılığını aldık. Size de tavsiye ederim.
Saygılarımla.
Hocam benim tezgah 2003 model dahlih mcv 1020 ba bu tezgaha u server ile program ariyoduk yanliz tezgahin harddiski bozuldu 10 gb lik ied harddisk bir tane aldik ied 40gb harddisk yanliz duydugum kadariyla bu tezgahlar 2 gb dan yukariyi gormuyolarmis bizde garanti olsun diye 1 gb ntsf olarak firmatladik lakin yine tanimadi ne yapmamuz gerek hocam simdiden tesekkurler
Merhaba Yunus Emre bey,
Tezgahınızda RS232 bağlantısı var ise DNC arayüzü ve programı ile harici bilgisayar kullanabilirsiniz. Bu konuda Başkent CAD-CAM Ferhat beyden bilgi alabilirsiniz.
Saygılarımla.
Tabletten cnc tornadan program aktarılırmı
Merhaba Aptullah bey,
Yeni nesil CNC tezgahlarda WİFİ ve bluetooth ile program aktarımı özelliği mevcut. Yani tezgahınızda bu özellik varsa aktarabilirsiniz.
Saygılarımla.