CAM Programı

CNC tezgahların yaygınlaşmasıyla talaşlı imalat sektöründe, CAM programı vazgeçilmez araçlar arasında yerini almış durumda. Büyük veya küçük neredeyse tüm talaşlı üretim tesisleri CAM programları kullanılıyor artık. Peki bu programları işletmemize alırken nelere dikkat edilmeli, neye göre karar verilmeli?

• Başlangıç seviyesinde olan kullanıcılara yardımcı olabiliyor mu? (Spindle dönme hızını, Kesme Hızını, Kaldıracağı talaş derinliğini ve Malzemenin cinsine göre kesici takımın kullanım süresini uzatacak bir takım öneriler sunabiliyor mu?)
• Çarpma kontrolü var mı?
• İş parçası üzerinde kalan talaşı kendiliğinden hesaplayabiliyor ve kalan malzemeyi stok olarak tayin edip ara talaş kaldırma ve finiş işlemede bize işleme zamanı kazandırabiliyor mu?
• Kesici takımın malzemeye giriş yöntemini, (Rampalı, Helisel vb. kullanıcı tayin etmeyi unutsa dahi) program en uygun şekilde yöntemi belirleyip hesaplayabiliyor mu?
• Takım yollarını oluştururken boşta gezinme zamanını en aza indirebiliyor mu?
• Tasarımdan ya da kullanılan CAD programından kaynaklanan yüzeyler arasındaki boşlukları ve üst üste binmiş yüzeyleri tespit edip, tolere edebiliyor mu?
• Takım yolunu hesaplaması ve NC Post çıkartması hızlı mı?
• CAM programının ihtiyacı olan donanım gereksinimlerine sahip miyiz? Değilsek maliyeti nedir?
• Takım yolları tayin edilmiş iş parçamız üzerinde daha sonra yaptığımız değişiklikleri tespit edip otomatik olarak takım yollarını değiştirebiliyor mu?
• Kesici takım kütüphanesine sonradan yeni takımlar ve tutucular eklenebiliyor mu?
• İsteğe bağlı olarak, belirlediğimiz toleranslar içerisinde, takım yolu uyarlaması yapabiliyor mu?
• Yaptığımız işe uygun işleme tekniklerini bünyesinde barındırıyor mu?
• Aynı çalışma dosyası üzerinde bütün operasyonları hazırlayabiliyor mu? (delik delme, havuz açma, kaba talaş işleme, ara kaba talaş işleme ve çeşitli finish operasyonları z level, planar, 3D contur, pencil vb.)
• Takım yollarının simülasyonunu yapabiliyor mu? 
• Satın aldığımız programın eğitimi ve teknik desteğinin süresi yeterli mi?
• Programı aldıktan sonra versiyon değişikliği ve güncellemelerin bedelsiz temin edilmesi gibi konularda programı satın alan firmaya ne gibi teminatlar verebiliyor?
• CAM programının kendi bünyesinde çeşitli formatlarda (CATIA, UG, Pro/ENGINEER, SolidWorks, IGES, VDA, STEP, STL vb.) sorunsuz olarak data transferi yapabiliyor mu? (Özellikle bunu test ederken programın kendi içinde olan örneklerde değil de mevcut olan kendi CAD modellerinizle kontrol etmek daha uygun olur.)
• Döküm modelleri işleme imkanı sağlıyor mu? (Döküm paylı kaba malzemeyi kullanıcının tayin edeceği et kalınlığı ile boşta gezinmeyi yok ederek işliyor mu?
• Kullanıcının kafasını karıştırmayan yani kullanıcı dostu bir arayüze sahip mi? Yoksa Pencere üstüne pencere açarak ya da hata mesajlarıyla dolu bir yapıya mı sahip?
  • Örneğin; Ø25 R0,5’lik bir takımla XY düzlemindeki “step over”ı ayarlarken biz doğru değeri yazana kadar bizi hata mesajlarına mı boğuyor, yoksa kendisi otomatik olarak bu parametreyi ayarlıyor mu?
• Oluşturulan takım yollarının (liste halinde ve grafik olarak) raporlarını, anlaşılır biçimde dökümünü verebiliyor mu? (Operasyon zamanı, kesici takım tanımları, iş parçası sıfırlama noktasının operatörün kafasında soru işareti bırakmayacak şekilde CAD modelin teknik resmi vb.)
• Modellerde kesici takımın girmesini istemediğimiz delikleri, ve özel sınırlara sahip budanmış yüzeyleri programın kendi içinde kapatabiliyor muyuz? (Tespit ettiğimiz sınırların teğetliğini koruyarak yeni yüzeyler örebiliyor muyuz?)
• Özel olarak işlenmesi ya da işlenmemesi gereken bölgelerin sınırlarını doğru olarak tespit edip, kesici takımın temas etmesini istemediğimiz yüzeylere yaklaşma mesafesini koruyabiliyor mu? (Bu özellik var ise bütün “finish” operasyonlarında mevcut mu? “Z level”, “Planar”, “3D curve” gibi, vb.)
• “Finish” operasyonlarında, özellikle Z level ‘de çıkarılan takım yolları yüzeyin eğimine bağlı olarak mı hesaplanıyor? Yoksa bütün adımlar gerçekten bizim belirlediğimiz değerlere sadık mı kalıyor? (Birçok CAM programı “Z level” benzeri “finish” operasyonlarında tabana yani sıfır dereceye yaklaşan yüzeylerde düzleme paralel olan yanal pasoların aralıklarını artırdığı için operasyon sonrası oluşan stokta işlenmeyen adalar oluşturmakta.)
• Oluşturulan takım yollarını manuel olarak düzenleyebiliyor muyuz? (Takım yolunu budama, kesici takım için yeni giriş ve çıkış tayin etme, vb.)

NOT:  Bu yazının hazırlanmasında Makina Teknikeri sayın Yücel Doğru’nun  TurkCADCAM.net’e verdiği teknik bilgilerden yararlanılmıştır.