Akış ve akışkanların olduğu her yerde sızdırmazlık elemanlarından yararlanırız. En basitinden üst katımızda oturan komşumuzun temiz su ya da pis su tesisatından akıntı olduğunda ne kadar rahatsız oluruz değil mi? Ya da arabanızın hidrolik freni kaçırıp durması gerektiğinde fren tutmayıp duramazsanız ne olurdu? Sözü çok uzatmamak gerekirse hidrolik ve pnömatik sistemlerde çok sıklıkla sızdırmazlık elemanı kullanmak zorundayız. Çünkü, hem hat boruları ve devre elemanlarının birbirlerine olan bağlantılarında hem de hidrolik silindir gibi hareketli devre elemanlarının iç kısımlarında mecburen sızdırmazlık elemanları kullanılır.
Peki bu sızdırmazlık elemanlarının seçimini neye göre yapmamız gerekmektedir? Aslında bu sorunun cevabını verebilmek için sızdırmazlık elemanlarının malzemelerini tanımak gerekir. Çünkü sızdırmazlığı sağlayan şey, hem bu sızdırmazlık elemanların geometrik özellikleri ve hem de malzemenin kendisidir. Sızdırmazlık elemanlarının üretiminde kullanılan tipik malzemeler NBR, EPDM, FKM (viton) ve PTFE’dir (teflon). Malzeme seçimi, kimyasal özelliklere ve ortamın sıcaklığına büyük ölçüde bağlıdır.
NBR
Avantajlar
Sıkıştırma, yırtılma ve aşınmaya karşı direnci iyidir. 80°C’ye kadar yağ ürünleri, solventler ve alkol ile uyumludur.
Dezavantajları
Hava etkilerine karşı hassas, orta dereceli sıcaklık dirence sahip, fren hidroliği ve polar solventler için uygun değil.
FKM (Viton)
Avantajları
Çok iyi genel kimyasal dirence sahiptir. Çalışma sıcaklık aralığı -10°C ile 120°C arasındadır. İyi mekanik özelliklere sahiptir, sıkıştırma setine karşı dirençlidir, yüksek sıcaklıklar için uygundur (sıcak su/buhar için uygun değil). Alifatik, aromatik ve halokarbonlar, asitler, hayvansal ve bitkisel yağlar gibi yağlara ve çözücülere karşı direnci iyidir. Metanole dayanıklı değildir.
Dezavantajları
Sıcak su ve buhara karşı zayıf direnç. Daha yüksek sıcaklıklarda FKM şişer. Polar solventler, belirli esterler ve eterler, glikol bazlı fren hidroliği için uygun değildir.
EPDM
Avantajlar
Düşük konsantrasyonlarda su, buhar, ketonlar, alkoller, fren sıvıları, asitler/alkaliler için çok uygundur. Hava etkilerine ve ozona karşı çok iyi dirence sahiptir. Tipik çalışma sıcaklık aralığı -10 ile 130°C arasındadır.
Dezavantajları
Yağ, gres ve solventlere karşı zayıf dirence sahiptir. Aromatik hidrokarbonlar için uygun değildir.
PTFE (Teflon)
Avantajları
PTFE hemen hemen tüm sıvılara karşı dayanıklıdır. Nispeten serttir, bu da onu daha yüksek çalışma basınçları ve sıcaklıkları için uygun hale getirir. Sıcaklık aralığı -30°C ile 180°C arasındadır.
Dezavantajları
Malzeme esnek değildir ve genellikle düşük işletme basınçları için kullanılmaz.
